شهر وان بزرگترین شهر در شرق ترکیه که مرکز استان وان میباشد. یکی از شهرهای تاریخی ترکیه است با جمعیتی نزدیک به ۳۶۱٬۱۶۳ نفر ، مردم شهر وان به زبان کردی(کرمانجی) صحبت میکنند.
این شهر از شمال و غرب به دریاچه وان از شرق به کوههای مرتفع سیاه کوه و اِرک و از جنوب به کوه آرتوس چسبیدهاست.
عمده شهرت جهانی این شهر به دلیل وجود گربههای سفید پشمالویی با یک چشم آبی و دیگری زردرنگ است که به گربه وان مشهوراند.
همچنین وان نام دریاچهای است که شهر وان در شرق آن واقع است.
از روستاهای قدیمی حومه شمالی وان که هماینک بخشی از شهر شده میتوان به روستای شهباغ اشاره کرد که منطقهای با باغهای فراوان است.
وضعیت آب و هوایی وان
آب و هوای شهر وان قارهای بوده و زمستانهای بسیار سرد و پربرفی دارد اما در تابستان هوا خشک و گرم است. بارش باران عمدتا در فصل بهار و پاییز اتفاق میافتد. در سامانهی طبقه بندی «کوپن» وان در زیرگروه مناطق تابستان گرم و خشک آب و هوای مرطوب قارهای قرار گرفته است. کمترین دمای هوایی که تاکنون در این شهر ثبت شده است، ۴۶/۴ـ درجهی سانتیگراد است که در نهم ژانویهی سال ۱۹۹۰ به ثبت رسیده است.
جاذبههای گردشگری وان
از جاذبه های گردشگری مهم وان ترکیه میتوان به موارد زیر اشاره کرد
قلعه وان
قلعهی وان یکی از قلعههای تاریخی این شهر است که قدمت آن به ۹ قرن قبل از میلاد میرسد. این قلعه بر فراز کوههای ساحل شرقی دریاچهی وان و در فاصلهی ۵ کیلومتری مرکز شهر قرار گرفته است و با یک پیادهروی کوتاه میتوانید به دامنههای این کوه و قلعه برسید. امروزه از این قلعهی باشکوه به جز مخروبهای با ستونهای عظیم و دیوارهای سر به فلک کشیده چیزی باقی نمانده است. اگر در فصل بهار و تابستان به این قلعه بروید، با طبیعتی بسیار زیبا و شگفت انگیز مواجه میشوید که میتواند زمینهی زیبایی برای عکسهایتان باشد.
در شهر وان علاوهبر این قلعه، قلعههای دیگری با نامهای هوشاب، آغارتی، چاووش تپه، آیانیس، توپراک کاله و انزاف وجود دارد که همگی نشان از تاریخ و تمدن کهن این شهر دارد.
دریاچهی وان
دریاچهی وان بزرگترین دریاچهی ترکیه است که مردم قدیمی محلی به آن دریا (دنیز) میگویند. شاید بتوان گفت دریاچهی وان مهمترین جاذبهی گردشگری این شهر است که به نماد این شهر تبدیل شده است. اگر به شهر رفتید حتما به این دریاچه، ساحل آن و رستورانهای اطرانش سر بزنید. دریاچهی وان در قسمت غربی شهر قرار دارد و فاصلهی آن از شهر (ساحل ادرمیت) حدود ۱۲ کیلومتر است. گفته میشود این دریاچه در اثر فعالیتهای آتشفشانی در سالهای دور شکل گرفته است. آب دریاچه از جویبارهای کوههای اطراف تامین میشود. طول آن ۱۲۰ کیلومتر، عرضش ۸۰ کیلومتر است و ۱۷۱ متر عمق دارد؛ اما عمیقترین قسمت دریاچه ۴۵۱ متر است. ساحل وان شنی است و آب شفاف و نمک دار آن برای شنا بسیار مناسب است.
جزیره و کلیسای آکدامار (آختامار)
جزیرهی آکدامار بزرگترین جزیرهی دریاچهی وان است که طبیعت بسیار زیبایی دارد و شکوفههای درختهای بادام آن در بهار جزیره را مثل برف سفید میکند و عطر شکوفهها در فضا میپیچد. کلیسای قدیمی آکدامار که به آن کلیسای صلیب مقدس هم میگویند، در مرتفعترین قسمت جزیره و ۴۱ کیلومتری جنوب غربی شهر وان قرار گرفته است. کلیسا با معماری ارمنی «مانوئل» و بهدستور «گاکیک یکم واسپوراکان» مابین سالهای ۹۱۵ تا ۹۲۱ میلادی ساخته شده است. برای رفتن به این جزیره میتوانید از اسکلهی وان و موتورهای دریایی یا کشتیهای کوچک مسافربری در عرض ۲۰ دقیقه به جزیره برسید.
در مورد نام این جزیره و کلیسا افسانهای وجود دارد که شاید برایتان جالب باشد. در این افسانه آمده است که دختری به نام «تامارا» (که یا شاهزاده بود یا دختر کشیش اعظم کلیسا) عاشق پسر روستایی میشود و برای این که پسر بتواند خودش را برای دیدن معشوقش به جزیره برساند، هر شب آتشی را در جزیره روشن میکرد تا پسر بتواند با شنا کردن خودش را به او برساند. خبر این دیدارها به پدر شاهزاده تامارا میرسد و او در یک شب طوفانی آتشی را در قایق روشن کرده و قایق را به امواج دریا میسپارد. پسر هم بهدنبال نور قایق شنا میکرد تا این که از توان افتاده و اسیر امواج خروشان دریا میشود و از سر ناچاری فریاد میزند «آخ آتامارا»؛ به همین علت بعدها این جزیره و کلیسا با این نام شهرت مییابد.
گربههای سفید وان
یکی دیگر از نمادهای شهر وان، گربههای سفید این شهر هستند که رنگ چشمهای آنها به رنگ آبی یا کهربایی است و رنگ چشم برخی از آنها نیز دو رنگ (یکی آبی و یکی کهربایی) است. این گربهها کمیاب هستند و بههمین علت برای محافظت از نسل آنها در محوطهی دانشگاه از آنها مراقبت میشود. همچنین در نزدیکی قلعهی وان، یک نمایشگاه دائمی نقرهجات قرار دارد و تعدادی از گربهها را در یک مکان نگهداری میکنند و میتوانید از پشت شیشه از این گربهها بازدید کنید.
آبشار مرادیه
آبشار مرادیه از دیگر جاذبههای طبیعی و گردشگری شهر وان است که در ۸۸ کیلومتری این شهر و ۱۰ کیلومتری شهر مرادیه قرار گرفته است. مسافران ایرانی که از مرز بازرگان و مسیر بازرگان- چالدران- وان به شهر وان میروند، میتوانند در مسیر از این آبشار زیبا هم بازدید کنند. عرض آبشار حدود ۷۰ الی ۸۰ و ارتفاع آن ۵ الی ۶ متر است. این آبشار بسیار پرآب بوده و از فاصلهی ۵۰ متری آن میتوانید صدای دلنشین آب را بشنوید.
غذاهای وان
غذاهای ترک از لحاظ طعم و کیفیت در جهان شهرت دارند رژیم غذایی مردم این کشور بیشتر بر پایهی غذاهای خمیری و غذاهایی است که با نان سرو میشوند و مصرف برنج بهصورت پلو در این کشور بسیار کم است و اگر برنج بخورند، آن را بهصورت کته مصرف میکنند. نمیتوان کسی را یافت که از غذاهای ترک خوشش نیاید و به مزاجش خوش نیاید؛ از دسرها، سالادها و پیش غذاهای آن گرفته تا غذای اصلی آن. اینجا به معرفی برخی از خوشمزهترین غذاهای شهر وان میپردازیم:
کباب آدانا
این کباب یکی از خوراکیهای بسیار خوشمزهی ترکیه است که در وان هم سرو میشود و باب طبع ایرانیان است. این غذا معمولا با گوشت گوسفندی درست میشود، به این صورت که با ساطور به قدری خورد میشود که تقریبا کمی از گوشت چرخ کرده درشتتر است و شبیه کوبیدههای ایرانی است. کباب آدانا کمی تند است چون به آن فلفل قرمز ترک اضافه میکنند.
کوفته ترکی
کوفتههای ترک کمی متفاوتتر از کوفتههای ایرانی است و در منطقهی آذربایجان غربی و مناطق مرزی چنین کوفتههایی میپزند که بیشتر به کتلتهای ما شباهت دارد. گوشت چرخ کرده، جعفری، فلفل و نمک این غذای خوشمزه را تشکیل میدهند. رستورانهای وان کوفتههای بسیار لذیذ و باکیفیتی عرضه میکنند. برخی از رستورانهای ساحل دریاچه نیز هستند که فقط کوفته سرو میکنند.
پیده و لاهماجون
این غذاها را میتوان به «پیتزای ترکی» تعبیر کرد که از خمیر نازک درست میشود و روی آن را موادی همچون گوشت خرد شدهی بسیار ریز، پنیر «کاشار» و سبزیجات پر میکنند. این غذاها بسیار لذیذ بوده و قیمت نسبتا مناسبی دارند.
کونفه (Kunefe)
کونفه یکی از دسرهای بسیار خوشمزهی ترک است که هم ساده و هم با بستنی یا خامهی محلی سرو میشود. این دسر از رشتههای کادایف، پنیر بدون نمک و کره تشکیل میشود که بعد از پخت روی آن شربت مخصوص میریزند و طعم بسیار لذیذی دارد. این دسر با پودر پستهی فراوان تزیین میشود.
کباب بره
در وان بره را درسته داخل تنور میگذارند و بعد از پخت بههمراه نان، فلفل شیرین و گوجه سرو میکنند.
آش دوغ (Ayran asi)
این آش شبیه آشهای محلی ایران و منطقهی آذربایجان است که از دوغ بسیار غلیظ، سبزیهای محلی مخصوص این شهر و برنج تشکیل شده است و طعم بسیار لذیذی دارد.
این غذاها تنها بخشی از تنوع غذایی ترکیه و شهر وان است.